संपादकीय

जे पगारदार आहेत अशा करदात्यांचा संपूर्ण उत्पन्नावर भरावा लागणारा कर, उद्गम कर (टीडीएस) म्हणून कापण्याची जबाबदारी, ही मालकाची असते. आर्थिक वर्ष संपण्यापूर्वी मालकाला करदात्याच्या उत्पन्नावर अचूक कर (टीडीएस) कापावा लागतो. यासाठी करदात्याने केलेली प्रत्यक्ष गुंतवणूक आणि खर्च विचारात घ्यावा लागतो. देय कराची गणना वेळेत होण्यासाठी, गुंतवणुकीचे पुरावे सादर करण्याची मुदत बऱ्याचदा जानेवारी किंवा फेब्रुवारीमधील एखादी तारीख असते, जेणेकरून ३१ मार्चपूर्वी अचूक कर कापता येईल. काही महत्त्वाच्या वजावटीसाठी सादर करावे लागणारे पुरावे खालीलप्रमाणे : घरभाडे भत्ता -कलम १० (१३ अ) : करदात्याला पगारातून घरभाडे भत्ता मिळत असेल आणि तो भाडय़ाच्या घरात राहात असेल तर या कलमाद्वारे घरभाडे भत्त्याची (इतर अटींची पूर्तता…

आपले पहिले घर घेण्यासाठी लक्षपूर्ण नियोजन करण्याची आवश्यकता असते, कारण हा कदाचित कोणासाठीही सर्वात मोठा निर्णय असतो. वयवर्ष २५ पासून आपण ३५ वर्षांचे होईपर्यंत घर खरेदी करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले पाहिजे. आपण वेतन म्हणून २८,००० ते ३०,००० रुपये दरमहा कमवत आहेत; तर down payment साठी आपण दरमहा ८,००० रुपये वाचवायला हवे. प्रत्येक वर्षी आपली बचत मूलभूत रक्कम १०% ने वाढवावी. अशा प्रकारे बचत केल्याने आपण १० वर्षांच्या कालावधीत १५ लाख रुपयांची निधी जमवू शकता, जे सुमारे ७५ लाख रुपयांचे घर विकत घेण्यासाठी डाउन पेमेंट करण्यास पुरेसे ठरेल. मात्र बचत योजनांचा निधी जमवण्यासाठी वापर करू नये, कारण ७५ लाख रुपयांपर्यंतचे उपलब्ध असलेले…

उद्या जागतिक महिला दिन उत्साहाने साजरा केला जाईल. परंतु, बहुतेक कुटुंबांमध्ये आजही आर्थिक नियोजन आणि गुंतवणूक हा विषय पुरुषांच्या अखत्यारीत येतो. महिलेने लग्न करायचे नाही, असे ठरविले किंवा लग्नानंतर घटस्फोट झाला किंवा पतीचे अकाली निधन होऊन वैधव्य आले आणि त्यातच मुलांच्या संगोपनाची जबाबदारी पडली, तर संबंधित महिलेला खूप आव्हानात्मक परिस्थितीला सामोरे जावे लागते. आज भारतात 10 कोटींच्या वर महिला घटस्फोट, वैधव्य किंवा लग्न न झाल्याने एकट्या राहात आहेत. या पार्श्‍वभूमीवर महिलांनी आर्थिक नियोजन किंवा गुंतवणूक या विषयात वेळीच लक्ष घालण्याची गरज अधोरेखित होते. महिलांनी आर्थिक नियोजन करणे का आवश्‍यक आहे, याची अजूनही बरीच कारणे आहेत. समान शैक्षणिक पात्रता व अनुभव…

काही खर्च असे असतात, की ते आपल्याला वर्षातून एकदाच करावे लागतात. त्यात सोसायटी मेंटेनन्स, आयुर्विमा हप्ता, मोटार विमा हप्ता, महापालिका मिळकत कर, नोकरांना बोनस आदी. अशा खर्चाचे नियोजन दरमहा गुंतवणूक करून केले तर वर्षअखेरीस त्या खर्चाचे ओझे वाटत नाही आणि दरमहा केलेल्या गुंतवणुकीवर व्याजसुद्धा (परतावा) मिळते. उदाहरणार्थ, आपल्या स्थावर मालमत्तेचा मिळकत कर आपल्याला एप्रिलमध्ये द्यावा लागतो. तो समजा, 12,000 रुपये आहे. त्यासाठी बॅंकेत दरमहा 1000 रुपयांचे रिकरिंग डिपॉझिट (आर.डी.) खाते सुरू केले, तर त्यावर 6.50 ते 7 टक्के दराने व्याज मिळेल आणि एप्रिल महिन्यात एकरकमी 12,000 रुपयांचा मिळकत कर भरायला जड जाणार नाही. यापुढे जाऊन, एलआयसी म्युच्युअल फंड, तसेच बिर्ला…

ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे निवृत्त नागरिक नव्हे. निवृत्तीनंतर सुद्धा प्रकृती ठणठणीत असेपर्यंत कामात राहा. वेगळ्या पद्धतीत नोकरी अथवा व्यवसाय काय करता येऊ शकेल असा विचार करा. आज पुष्कळ कंपन्यांमध्ये निवृत्त होणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी दोन दिवसाचे शिबीर घेतले जाते. त्यामध्ये तुमचे शिक्षण, अनुभव, स्वभाव यानुसार निवृत्तिपश्चात तुम्ही कोणत्या स्वरूपात नोकरी अथवा व्यवसाय करू शकता याचे मार्गदर्शन केले जाते. आज डॉक्टर, वकील यांच्यासारखे प्रोफेशनल आपले निवृत्तीचे वय कितीही पुढे नेऊ शकतात. मी स्वतः २०१३ साली शासकीय नोकरीतून निवृत्त झालो त्यावेळी "तरुण भारत " तीन रुपयांना  मिळायचा , gas सिलिंडर दोनशे रुपयांना मिळायचा , पेट्रोल ५० रुपये लिटर होते आज ह्या सर्वांच्या किमती दुपातीपेक्सः जास्त…

शेअर बाजारातील अस्थिरतेचा गुंतवणुकीवर कमीतकमी नकारात्मक परिणाम व्हावा मात्र त्याच वेळेस इक्विटीचा फायदा मिळावा यासाठी डायनॅमिक इक्विटी फंड हा गुंतवणुकीचा सर्वोत्तम पर्याय ठरू शकतो. या फंडाचे स्वरूप डेट व इक्विटी असे मिश्र असते. डायनॅमिक इक्विटी फंड बाजारमूल्य वाढले की इक्विटीमध्ये कमी प्रमाणात गुंतवतात. याउलट बाजारमूल्य घसरले की इक्विटीतील गुंतवणूक वाढवतात. यातील इक्विटीचे प्रमाण हे मोजणीच्या पद्धतीनुसार बदलते. डायनॅमिक फंडाची वैशिष्ट्ये या योजनेअंतर्गत इक्विटी, कॅश फ्युचर/ आर्बिट्राज, मनी मार्केट आणि डेट फंडामध्ये गुंतवणूक केली जाते. डायनॅमिक इक्विटी फंड पोर्टफोलिओ संतुलित करतात. त्यामुळे प्रथमच इक्विटीत पैसे गुंतवणाऱ्यांसाठी हे फंड कमी जोखमीचे असतात. डायनॅमिक फंडांकडे बऱ्याच प्रमाणात रोकड असते. त्यामुळे बाजार सक्षम असताना…

यंदाच्या सार्वत्रिक निवडणुकीच्या निकालांबाबत पुढील तीन शक्‍यता वर्तविल्या जात आहेत.  1) सध्याच्या एनडीए सरकारला स्पष्ट बहुमत मिळणे ः जर असे झाले तर त्यांनी गेल्या पाच वर्षांत घेतलेल्या अनेक चांगल्या धोरणात्मक निर्णयांचा (उदा. जीएसटी, बुडित कर्जे कायदा, आर्थिक शिस्त आदी) पाठपुरावा त्यांना विनाअडथळा करता येईल. शेअर बाजार सध्याच्या पातळीवरून अधिक वर जायला ही सर्वांत चांगली बाब राहील.  2) विरोधी पक्षांचे स्थिर सरकार येणे ः असे झाले तरीसुद्धा शेअर बाजार त्याला पसंती देऊ शकेल. कारण "जीएसटी'सारखी धोरणे व्यवस्थित राबवायला आणि त्यात सुधारणा करायला याचा फायदा होईल.  3) त्रिशंकू स्थिती निर्माण होणे ः कोणत्याही एका पक्षाला बहुमत न मिळाल्याने भिन्न विचारांचे पक्ष एकत्र…

जन्म जसा अटळ आहे तशी निवृत्तीही अटळ असतेच !! निवृत्तीनंतरचे जीवन तणाव विरहित असावे असे प्रत्येकालाच वाटत असते. पण त्यासाठी गरज असते योग्य आर्थिक नियोजनाची. पण तारुण्यात असताना नेमकी हीच बाब आपण दुर्लक्षित करत असतो व मग निवृत्ती जवळ आली की उपलब्ध वेळेचे नियोजन कसे करायचे आणि महिन्याचा खर्च कसा plan करायचा हा मोठा प्रश्न बहुतांशी सर्वाना पडतो!! यासाठी आत्ता जे तरुण आहेत त्यांनी तसेच येत्या ५ / १० वर्षात जे निवृत्त होणार आहेत त्या सर्वांनी खालील मुद्दे वाचावेत व आपले नियोजन सुरु करावे हि प्रामाणिक इच्छा आहे !! 1. आजारपणातील खर्चाची तरतूद निवृत्तीनंतरच्या सुरूवातीच्या वर्षांमध्ये तब्बेतीच्या कूरबूरी फारशा नसतात.…

सरलेले २०१८ साल हे सामान्य गुंतवणूकदारासाठी तसं निराशाजनक होतं. त्यातही मिड आणि स्मॉल कॅप फंडांमध्ये भरपूर नुकसान झालं. इन्फ्रा, बँकिंग आणि कन्झम्प्शन फंडांमध्येसुद्धा नुकसान सोसावं लागलं. आयएल अ‍ॅण्ड एफएस गोंधळामुळे डेट फंडसुद्धा तोटय़ात गेले. तर या सर्व घटनांमुळे आपण काही शिकलो का? हे तर नक्कीच शिकलो की, जेवढी मानतो तेवढी जोखीम क्षमता आपली नसते. दुसरे म्हणजे, ध्येयानुसार गुंतवणूक, त्यानुसार गुंतवणूक पर्याय या अनुषंगाने केली नाही तर तोटा होऊ शकतो. प्रत्येक गुंतवणुकीचं एक चक्र असतं. ती गुंतवणूक आधी शांत असते, मग ती हळूहळू वर येते, मग ती प्रचंड वेगाने वाढते, त्यानंतर खाली येते, आणि मग पुन्हा शांत होते. तेव्हा तुमच्या पोर्टफोलिओमध्ये…

गृहकर्ज सुलभतेने मिळवण्यासाठीच्या या सूचना   तुमचे पत (क्रेडिट) नामांकन तपासा : कमी दराचे गृहकर्ज मिळवण्यासाठी तुमचे पतनामांकन तपासणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, जसे की ‘सीबीएल’ किंवा ‘एक्वीपॅक्स’. ग्राहकाने अशाप्रकारचे पतनामांकन केले नसेल तर त्याला ‘प्रीमियर’ भरावा लागतो. त्यामुळे चांगले पतनामांकन राखणे गरजेचे आहे.    घर घेण्यापूर्वीच गृहकर्जाची मंजुरी मिळवा : घर खरेदीची प्रक्रिया सुरू करण्यापूर्वी ग्राहकाने आपले ‘बजेट’ तपासावे. तसेच आपल्याला किती गृहकर्ज मिळू शकेल तसेच किती ‘डाऊनपेमेंट’ करावे लागेल याचा अंदाज घ्यावा. बरेच जण आधी घराची खरेदी करण्याची चूक करतात नि मग गृहकर्ज मिळवण्याच्या मोहिमेस त्यांच्याकडून प्रारंभ होतो. उदा. एखाद्या मालमत्तेचे मूल्य जर ६० लाख रुपये असेल आणि ग्राहकाकडे…