संपादकीय

सरलेले २०१८ साल हे सामान्य गुंतवणूकदारासाठी तसं निराशाजनक होतं. त्यातही मिड आणि स्मॉल कॅप फंडांमध्ये भरपूर नुकसान झालं. इन्फ्रा, बँकिंग आणि कन्झम्प्शन फंडांमध्येसुद्धा नुकसान सोसावं लागलं. आयएल अ‍ॅण्ड एफएस गोंधळामुळे डेट फंडसुद्धा तोटय़ात गेले. तर या सर्व घटनांमुळे आपण काही शिकलो का? हे तर नक्कीच शिकलो की, जेवढी मानतो तेवढी जोखीम क्षमता आपली नसते. दुसरे म्हणजे, ध्येयानुसार गुंतवणूक, त्यानुसार गुंतवणूक पर्याय या अनुषंगाने केली नाही तर तोटा होऊ शकतो. प्रत्येक गुंतवणुकीचं एक चक्र असतं. ती गुंतवणूक आधी शांत असते, मग ती हळूहळू वर येते, मग ती प्रचंड वेगाने वाढते, त्यानंतर खाली येते, आणि मग पुन्हा शांत होते. तेव्हा तुमच्या पोर्टफोलिओमध्ये…

गृहकर्ज सुलभतेने मिळवण्यासाठीच्या या सूचना   तुमचे पत (क्रेडिट) नामांकन तपासा : कमी दराचे गृहकर्ज मिळवण्यासाठी तुमचे पतनामांकन तपासणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, जसे की ‘सीबीएल’ किंवा ‘एक्वीपॅक्स’. ग्राहकाने अशाप्रकारचे पतनामांकन केले नसेल तर त्याला ‘प्रीमियर’ भरावा लागतो. त्यामुळे चांगले पतनामांकन राखणे गरजेचे आहे.    घर घेण्यापूर्वीच गृहकर्जाची मंजुरी मिळवा : घर खरेदीची प्रक्रिया सुरू करण्यापूर्वी ग्राहकाने आपले ‘बजेट’ तपासावे. तसेच आपल्याला किती गृहकर्ज मिळू शकेल तसेच किती ‘डाऊनपेमेंट’ करावे लागेल याचा अंदाज घ्यावा. बरेच जण आधी घराची खरेदी करण्याची चूक करतात नि मग गृहकर्ज मिळवण्याच्या मोहिमेस त्यांच्याकडून प्रारंभ होतो. उदा. एखाद्या मालमत्तेचे मूल्य जर ६० लाख रुपये असेल आणि ग्राहकाकडे…

काही खर्च असे असतात, की ते आपल्याला वर्षातून एकदाच करावे लागतात. त्यात सोसायटी मेंटेनन्स, आयुर्विमा हप्ता, मोटार विमा हप्ता, महापालिका मिळकत कर, नोकरांना बोनस आदी. अशा खर्चाचे नियोजन दरमहा गुंतवणूक करून केले तर वर्षअखेरीस त्या खर्चाचे ओझे वाटत नाही आणि दरमहा केलेल्या गुंतवणुकीवर व्याजसुद्धा (परतावा) मिळते. उदाहरणार्थ, आपल्या स्थावर मालमत्तेचा मिळकत कर आपल्याला एप्रिलमध्ये द्यावा लागतो. तो समजा, 12,000 रुपये आहे. त्यासाठी बॅंकेत दरमहा 1000 रुपयांचे रिकरिंग डिपॉझिट (आर.डी.) खाते सुरू केले, तर त्यावर 6.50 ते 7 टक्के दराने व्याज मिळेल आणि एप्रिल महिन्यात एकरकमी 12,000 रुपयांचा मिळकत कर भरायला जड जाणार नाही. यापुढे जाऊन, एलआयसी म्युच्युअल फंड, तसेच बिर्ला…

मिरॅ अ‍ॅसेट टॅक्स सेव्हर फंड हा ईएलएसएस फंड गटातील उत्तम परतावा असलेला फंड आहे. तीन वर्षांपूर्वी फंडाच्या पहिल्या रेग्युलर ग्रोथ एनएव्हीनुसार १.५ लाखाची गुंतवणूक केली असेल त्यांच्या गुंतवणुकीचे १९ डिसेंबर २०१८ च्या एनएव्हीनुसार २.५२ लाख रुपये झाले आहेत. येत्या शुक्रवारी २८ डिसेंबर रोजी तीन वर्षे पुरी करत आहे. फंडाने सुरुवातीपासून १६.९२ टक्के वार्षिक परतावा दिला आहे. नीलेश सुराणा हे फंडाचे निधी व्यवस्थापक आहेत. फंडाच्या ३० नोव्हेंबरच्या ‘फॅक्टशीट’नुसार फंडाची मालमत्ता १,२०९ कोटी आहे. बँकेचे किंवा औद्योगिक घराण्याचे प्रवर्तन नसूनही फंडाला तीन वर्षे पुरी होण्याआधी फंडाने १ हजार कोटींच्या मालमत्तेचा टप्पा पार करणे हे विशेषच. आयकराच्या कलम ८० (सी) खाली उपलब्ध पर्यायांपैकी…

क्युम्युलेटिव्ह फिक्स्ड डिपॉझिट्स म्हणजे काय ?  नावाप्रमाणेच ज्यावेळी तुम्ही क्युम्युलेटिव्ह फिक्स्ड डिपॉझिटमध्ये पैसे गुंतवता त्यावेळी तुम्हाला चक्रवाढ वाढीचा लाभ मिळतो. ज्यावेळी तुम्ही क्युम्युलेटिव्ह एफडीजमध्ये पैसे गुंतवता त्यावेळी तुमच्या एकूण कालावधीतील पहिल्या वर्षाचे व्याज हे दुस-या वर्षाच्या मुद्दलात जोडले जाते व त्यानुसार व्याजाचे गणित मांडले जाते.  म्हणूनच जसजशी वर्षे वाढत जातात तसतसा व्याजातून येणारे उत्पन्न वाढतांना दिसते. पण हे लक्षात असू द्या की क्युम्युलेटिव्ह फिक्स्ड  डिपॉझिटमध्ये आपल्याला मुदत संपल्यावरच व्याज  मिळते, जरी व्याजाची गणना वर्षाला किंवा सहा महिन्यांनी होत असली तरीही.  हे कधीकधी तुमच्या एफडीच्या प्रकारावरही अवलंबून असते.     जर गुंतवणुकीचे लक्ष्य हे मालमत्ता तयार करणे असेल तर हा पर्याय अतिशय…

म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करताना सर्वसामान्य गुंतवणूकदाराने एखाद्या योजनेने भूतकाळात किती परतावा दिला आहे, या एकाच निकषावर अवलंबून न राहता त्या फंडातील जोखीम आणि त्याने दिलेला परतावा, यांचा संबंध लावण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. त्यासाठी "शार्प रेशो'चा अर्थ समजावून घेतल्यास फंडाची निवड करताना त्याचा उपयोग होऊ शकतो.  कमीतकमी जोखीम घेऊन अधिक काम करणाऱ्या व्यक्तीला आपण "शार्प' अर्थात चाणाक्ष म्हणतो. व्यक्तीप्रमाणेच म्युच्युअल फंडसुद्धा किती "शार्प' आहे, हे ठरविता येते. त्यासाठी "शार्प रेशो'ची मदत घेतली जाते. फंडाने घेतलेली जोखीम आणि दिलेला परतावा याचे गुणोत्तर हा रेशो मांडतो. म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करताना सर्वसामान्य गुंतवणूकदाराने एखाद्या योजनेने भूतकाळात किती परतावा दिला आहे, या एकाच निकषावर अवलंबून…

संपूर्ण आर्थिक नियोजनामध्ये कर नियोजन हा एक महत्त्वाचा भाग आहे. परंतु बऱ्याचदा असे लक्षात येते की आपण कर वाचतो म्हणून एखादी गुंतवणूक करतो. मला अनेकजण असे भेटले आहेत ज्यांनी कर वाचवण्यासाठी आपल्या आर्थिक गरजा न समजून घेता किंवा घाईघाईमधे चुकीच्या गुंतवणूक पर्यायांमधे गुंतवणूक केली आणि मग पस्तावले. प्रत्येक गुंतवणूक पर्यायाचा सर्वांगीण विचार न करता फक्त कर कुशलता पाहून त्यात गुंतवणूक करणे म्हणजे आपल्या मुलाला चुकीच्या शाळेत बसवण्यासारखं आहे. कधी तरी पास होईल या अपेक्षेने आपण मुलाला पुढच्या इयत्तेत घालतो का? तिथे आपण त्याच्या क्षमतेचा, त्या बोर्डाच्या अभ्यासामुळे भविष्यात होणाऱ्या फायद्याचा आणि आपल्याला झेपणाऱ्या खर्चाचा विचार करतोच. तर मग कर वाचवतानासुद्धा…

सिस्टिमॅटिक इन्व्हेस्टमेंट प्लॅन, अर्थात "एसआयपी' ही संकल्पना आता म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणाऱ्या सर्वांच्याच परिचयाची झाली आहे. "एसआयपी'सारखे परिणामकारक साधन जर योग्य रीतीने वापरता आले नाही, तर त्याची धार बोथट होईल आणि आपली आर्थिक उद्दिष्टे साध्य करणे शक्‍य होणार नाही. त्यामुळे "एसआयपी'चा घेतलेला वसा कधीही टाकू नये; उलट "स्टेप अप' या पर्यायाचा जरूर उपयोग करून गुंतवणुकीची गती वाढविणे योग्य. "एसआयपी' किती?  मासिक उत्पन्न - मासिक खर्च = मासिक गुंतवणूक, अशा हिशेब न करता उत्पन्न - गुंतवणूक = खर्च, असे ठरविले तरच शिस्तीने दर महिन्याचे "एसआयपी' नक्की होईल म्हणजे आर्थिक उद्दिष्टांनुसार गुंतवणूक करायची रक्कम आधी निश्‍चित करून मगच खर्च करावा. थोडेसे आक्रमक…

बहुतेक छोटे गुंतवणूकदार हे शेअर बाजारात तेजी असताना गुंतवणूक करायला सुरवात करतात आणि जरा अस्थिरता दिसली, की घाईघाईने त्यातून बाहेर पडतात. म्युच्युअल फंडाचे ‘सिस्टिमॅटिक इन्व्हेस्टमेंट प्लॅन्स’ (एसआयपी) हे बाजारपेठेच्या अस्थिरतेचा फायदा करून देणारे सर्वांत योग्य साधन आहे.  म्युच्युअल फंडाचे ‘सिस्टिमॅटिक इन्व्हेस्टमेंट प्लॅन्स’ (एसआयपी) हे तुम्हाला बाजारपेठेच्या अस्थिरतेचा फायदा करून देणारे सर्वांत योग्य साधन आहे. म्युच्युअल फंड योजनेतील या सातत्यपूर्ण गुंतवणुकीमुळे बाजारपेठेत तेजी असताना कमी युनिट्‌स आणि मंदी असताना जास्त युनिट्‌स खरेदी केले जातात. या प्रक्रियेमध्ये कालांतराने युनिट्‌स खरेदी करण्याची सरासरी किंमत कमी होते आणि तुम्हाला नियमितपणे केलेल्या गुंतवणुकीचा फायदा होतो. अस्थिर बाजारपेठेत ‘एसआयपी’ थांबविण्याची किंवा ‘एसआयपी’मधून बाहेर पडण्याची वृत्ती आढळून…

सध्या बॅंका मुदत ठेवींवर (एफडी) ७-८ टक्के व्याज देत आहेत, तर काही कंपन्या अपरिवर्तनीय कर्जरोखे किंवा ‘नॉन कन्व्हर्टिबल डिबेंचर’वर (एनसीडी) सुमारे दोन टक्के अधिक म्हणजे ९-१० टक्के व्याज देऊ करीत आहेत. ‘एनसीडी’त गुंतवणूक करण्याआधी ‘एनसीडी’ म्हणजे काय, त्यांचे प्रमुख प्रकार कोणते व पारंपरिक बॅंक एफडीच्या तुलनेत ‘एनसीडी’ किती सुरक्षित, किती तरल असतात आणि दोन्हींचा करपश्‍चात परतावा किती असतो, आदी महत्त्वाचे घटक समजून घेणे गरजेचे असते.   कंपन्या जारी करीत असलेल्या कर्जरोख्यांचे (एनसीडी) दोन प्रकारे वर्गीकरण करता येईल. ‘कन्व्हर्टिबल’ म्हणजे परिवर्तनीय कर्जरोखे आणि ‘नॉन कन्व्हर्टिबल’ म्हणजे अपरिवर्तनीय कर्जरोखे. ज्या कर्जरोख्यांचे पूर्णतः किंवा अंशतः शेअरमध्ये रूपांतर करण्यात येते, त्यांना परिवर्तनीय कर्जरोखे असे…