प्राप्तिकर अन् ‘इतर उत्पन्न’

प्राप्तिकर कायद्याप्रमाणे कोणत्याच सदराखाली न येणारे करपात्र उत्पन्न हे ‘इतर उत्पन्न’ या सदरात मोडते. इतर स्त्रोतांतील उत्पन्नाचे सर्वात सोपे उदाहरण म्हणजे बँकेतील मुदत किंवा बचत खात्यावरील व्याज. तसेच कंपन्यांकडून मिळणारा लाभांश, ठेवी व बॉण्ड्सवरील व्याज, किंबहुना कोणत्याही गुंतवणुकीवर मिळणारे व्याज हे या सदरात करपात्र होते. या व्यतिरिक्त लॉटरी, घोड्याच्या शर्यतीमध्ये जिंकलेली रक्कम, वेगवेगळ्या स्पर्धांमधील बक्षिसाची रक्कम, सट्टा व्यवहारातील कमाई अशा उत्पन्नांवरही याच सदराखाली कर भरावा लागतो. पोटभाडेकरू जर भाडेकरूने घरात पोटभाडेकरू ठेवला तर त्यापासून त्याला मिळणारे भाडे देखील इतर उत्पन्न या सदराखाली धरले जाते. पतीच्या निधनानंतर पत्नीला मिळणारे कुटुंब निवृत्ती वेतन (फॅमिली पेन्शन), यंत्रसामग्री, फर्निचर जर भाड्याने दिले असेल तर…

जागतिक बचत दिवसाचा इतिहास

जागतिक बचत दिवसाचा इतिहास जागतिक बचत दिनाचा जगातील पहिल्या बचत बँक काँग्रेसशी संबंध आहे. जागतिक बचत दिनाचे आयोजन जगात प्रथम इटलीमध्ये करण्यात आले. हा कार्यक्रम ३० ऑक्टोबर १९२४ रोजी आयोजित करण्यात आला होता. हे अधिकृतपणे ३१ ऑक्टोबर १९२४ रोजी स्थापित केले गेले. दरवर्षी ३० ऑक्टोबर रोजी जागतिक बचत दिवस साजरा केला जातो. भारतात ३० ऑक्टोबर रोजी जागतिक बचत दिवस साजरा होतो. बचतीच्या विविध तंत्रांची माहिती लोकांना देणे हा त्याचा उद्देश आहे. १९३४ मध्ये पहिल्या आंतरराष्ट्रीय बचत बँक काँग्रेसमध्ये इटालियन प्राध्यापक फिलिपो रविझा यांनी जागतिक काटकसरी दिनाची कल्पना मांडली. १९५५ ते १९७० या काळात या दिवसाला महत्त्व आणि समज प्राप्त झाली.…

रामचंद्र पाटील – राष्ट्रीय शेअर बाजाराचा निर्माता

एकोणतीस वर्षांपूर्वी अशी एक घटना घडली की, त्या घटनेचे काय परिणाम होणार हे बाजारात वर्षानुवर्षे काम करणाऱ्या बाजाराशी संबंधित असलेल्या व्यक्तींनादेखील कळले नाही. १९९४ ला राष्ट्रीय शेअर बाजाराचा जन्म झाला त्याची ही कूळकथा. वर्षानुवर्षे मुंबई शेअर बाजाराला स्पर्धा हा शब्दच माहीत नव्हता. प्रादेशिक शेअर बाजार वेगवेगळ्या भागात त्यांच्या मर्यादेत कार्यरत होते. त्या सर्वांना फार तर मुंबई शेअर बाजाराचे उपग्रह म्हणता येईल. १९९२ ला हर्षद मेहताने करून दाखविलेल्या करामतीमुळे सरकार खडबडून जागे झाले. १९८५ ला अर्थसंकल्पात ‘सेबी’ हा शब्द सर्वप्रथम आला. परंतु कायदा अस्तित्वात यायला सात वर्षे लागली. या कायद्यानंतर फेरवानी समितीने नवीन शेअर बाजार सुरू करण्याचा प्रस्ताव मांडला. आयडीबीआयचे त्यावेळचे…

Credit Card बिल भरण्यास उशीर ? विलंब शुल्क नाही लागणार

आजच्या काळात बहुतेक लोक खरेदीसाठी क्रेडिट कार्डाचा वापर करतात. क्रेडिट कार्डाद्वारे तुम्ही तुमच्या बँक खात्यातील शिल्लक रकमेची चिंता न करता पेमेंट करू शकता. क्रेडिट कार्डेही वापरण्यास सोपी असतात आणि त्याचे अनेक फायदेही असतात. पण लक्षात घ्या की क्रेडिट कार्डचे बिल भरण्याची अंतिम तारीख असते, ज्याचे पालन करणे अनिवार्य असते. बिल दिल्यानंतर एका ठराविक तारखेपर्यंत तुम्हाला बिल भरावे लागेल. मात्र, अंतिम मुदत चुकल्यास आपल्याला दंड भरावा लागतो तसेच तुमचा क्रेडिट स्कोअरही खराब होण्याचा धोका आहे. अनेक वेळा लोक क्रेडिट कार्डचे बिल देय तारखेला भरायला विसरतात. अशा स्थितीत त्यांचा क्रेडिट स्कोर खराब होतो. मात्र, देय तारखेनंतरही तुम्हाला दंडाशिवाय क्रेडिट कार्ड बिल भरण्याची…

१२ वी पास मुलगा झाला करोडपती—संकर्ष चंदा

जेव्हा कधी शेअर बाजारातील दिग्गज गुंतवणूकदारांचा उल्लेख येतो, तेव्हा दिवंगत राकेश झुनझुनवाला, राधाकिशन दमानी, विजय केडिया, आशिष कोचलिया आणि डॉली खन्ना यांच्यासह अनेक बड्या गुंतवणूकदारांची नावे लोकांच्या समोर येतात. पण भारतात अनेक तरुण गुंतवणूकदारांनीसुद्धा शेअर बाजारातून लाखोंनी पैसा कमावला आहे. लोकांना कदाचित तरुण वयातील नवीन गुंतवणूकदारांबद्दल माहिती नसेल. आता या यादीत एका २४ वर्षीय मुलाचे नाव सामील झाले आहे, ज्याने कॉलेजला जाण्याच्या वयात शेअर बाजाराचा मार्ग स्वीकारला आणि तो कोट्यधीश झाला. हैदराबाद येथील संकर्ष चंदा (२४) यानं केवळ १७ वर्षांचा असताना भारतीय शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यास सुरुवात केली. वयाच्या अवघ्या २३ व्या वर्षी संकर्षने शेअर मार्केटमधून १०० कोटी रुपये कमावले.…

टाटा टेकचा ‘आयपीओ’

टाटा टेक्नॉलॉजीज लिमिटेडने भांडवली बाजार नियामक ‘सेबी’कडे प्रारंभिक समभाग विक्री अर्थात ‘आयपीओ’साठी मसुदा प्रस्ताव (डीआरएचपी) दाखल केला आहे. टाटा टेक्नॉलॉजीज नेमकी काय करते? टाटा समूहातील आघाडीची वाहन निर्माता कंपनी टाटा मोटर्सची उपकंपनी टाटा टेक्नॉलॉजीज (टाटा टेक) ही डिजिटल धाटणीच्या अभियांत्रिकी सेवा पुरवणारी जागतिक कंपनी आहे. उपकरण उत्पादकांना विशेषत: विमान आणि वाहन निर्माण क्षेत्रातील उद्योगांना ती नवीन उत्पादनांचे संकल्पचित्र, विकसन आणि उत्पादन जीवनचक्र व्यवस्थापन या क्षेत्रात सेवा प्रदान करते. डिसेंबर २०२२ ला संपलेल्या नऊ महिन्यांच्या कालावधीत कंपनीने ३,०११.७९ कोटींचा महसूल मिळविला होता. तर त्याआधीच्या वर्षांतील याच कालावधीत म्हणजेच डिसेंबर २०२१ मध्ये २,६०७.३० कोटींचा महसूल तिने नोंदविला आहे. ‘सेबी’कडे दाखल मसुदा प्रस्तावानुसार,…

PPF खात्यात ५ एप्रिलपूर्वी गुंतवणूक करा

सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधीमध्ये  PPF  investment करणे पूर्णपणे सुरक्षित आहे. बहुतेक लोक कर बचतीसाठी पीपीएफमध्ये गुंतवणूक करतात. पीपीएफमध्ये गुंतवलेल्या रकमेवर चांगला परतावाही मिळतो.PPF  दीर्घ मुदतीसाठी गुंतवता येऊ शकतो, ज्यात जास्तीत जास्त एक लाख पन्नास हजार रुपये आणि किमान एक हजार रुपये वार्षिक गुंतवले जाऊ शकतात. तुम्ही तुमच्या सोयीनुसार वार्षिक आणि मासिक दोन्ही पीपीएफमध्ये गुंतवणूक करू शकता. पगारधारी लोक आर्थिक वर्षाच्या शेवटी पीपीएफ खात्यात गुंतवणूक करतात. तज्ज्ञांच्या मते, या योजनेत जास्त परतावा मिळविण्यासाठी गुंतवणूकदारांनी आर्थिक वर्षाच्या सुरुवातीला म्हणजेच १ ते ४ एप्रिल दरम्यान गुंतवणूक करावी. पीपीएफच्या नियमांनुसार, पीपीएफ खात्यात गुंतवलेल्या रकमेवर ५ तारखेपासून महिनाअखेरीपर्यंत जमा केलेल्या किमान शिल्लक रकमेवर व्याज मिळते.…

करदात्यांनी लक्षात घ्यावेत, असे काही बदल–

चालू आर्थिक वर्षाच्या प्राप्तिकरात मोठे बदल करण्यात आलेले नाहीत. करांचे स्तर (स्लॅब), वजावटी, करमुक्त उत्पन्नाची मर्यादा असे काहीच बदलले नाही. असे असले तरी येत्या एक एप्रिलपासून सुरू होणाऱ्या आर्थिक नववर्षात करदात्यांनी लक्षात घ्यावेत, असे काही बदल होत आहेत. सर्वसामान्य करदात्यांचे भविष्यनिर्वाह निधीमधील (पीएफ) योगदान जर वार्षिक दोन लाख ५० हजार रुपयांपेक्षा अधिक असेल, तर त्यापेक्षा अधिक योगदानावरील व्याज आता करपात्र झाले आहे. त्यामुळे अशा करदात्यांचे करदायित्व वाढणार आहे. सरकारी कर्मचाऱ्यांसाठी मात्र मर्यादा पाच लाख रुपये इतकी आहे. ही तरतूद एक एप्रिल २०२१ पासून लागू झाली. त्यामुळे २०२१-२२ या आर्थिक वर्षात केलेल्या योगदानावरील जमा होणाऱ्या व्याजावर येणाऱ्या आर्थिक वर्षात कर भरावा…

जोखीम निश्चित करणारी गुणोत्तरे

बिटा गुणोत्तर : बिटा हे गुणोत्तर निर्देशांकाच्या मानदंडाशी (बेंचमार्क) म्युच्युअल फंडच्या योजनेच्या अस्थिरतेची तुलना दर्शवणारे परिमाण आहे. निर्देशांकाच्या तुलनेत या योजनेची कामगिरी सकारात्मक किंवा नकारात्मक किती आहे ते बिटावरून लक्षात येते. म्युच्युअल फंडच्या स्टँडर्ड डेविएशनला निर्देशांकाच्या मानदंडाच्या स्टँडर्ड डेविएशनने भागून येणाऱ्या संख्येस आर-स्क्वेअरने गुणिले असता बिटा मिळतो. ज्यावेळी बिटा एक येतो त्यावेळी निर्देशांकातील शेअर्सच्या कामगिरीनुसार फंडाची कामगिरी समतूल्य ठरते. ज्यावेळी बिटा एकपेक्षा अधिक असतो त्यावेळी शेअर बाजारापेक्षा फंडाची कामगिरी अधिक उजवी ठरली आहे. तर ज्यावेळी बिटा एकपेक्षा कमी असतो त्यावेळी फंडाची कामगिरी निर्देशांक मानदंडापेक्षा कमी झाली आहे. जर फंडाचा बिटा एक आहे, तर याचा अर्थ शेअर निर्देशांकातील प्रत्येक १० टक्के…

चुकीच्या बँक खात्यात पैसे ट्रान्सफर केले असतील तर ते परत मिळवण्यासाठी ‘या’ टिप्स फॉलो करा

कधी- कधी पैसे चुकीच्या बँक खात्यात ट्रान्सफर केले जातात. आणि असे झालेच तर त्यावर त्वरित काही पावले त्वरित उचलणे आवश्यक आहे. असे, न केल्यास तुम्ही तुमचे पैसे गमावू शकता . येथे आम्ही तुम्हाला नेट बँकिंग टिप्सबद्दल सांगत आहोत, ज्यांचा वापर बँक खात्यात पैसे ट्रान्सफर करताना केला पाहिजे. या प्रकारचे व्यवहार प्रेषक आणि प्राप्तकर्ता यांच्यात होतात आणि काही मिनिटांत पैसे हस्तांतरित केले जातात. यूपीआय सारख्या प्रणालींपेक्षा वेगळे, क्यूआर कोड फोन नंबर आणि रिसीव्हर निवडण्याच्या इतर पद्धतींवर अवलंबून असतो. पैसे हस्तांतरित करण्याच्या इतर पद्धतींमध्ये व्यवहार करण्यापूर्वी प्राप्तकर्त्याची माहिती व्यक्तिचलितपणे जोडणे आवश्यक आहे. सर्वप्रथम, तुमच्या बँक आणि तुमच्या स्थानिक बँक व्यवस्थापकाला त्वरित कळवा.…

End of content

No more pages to load